.

-- Νίκος Καζαντζάκης 1883-1957

12 Οκτωβρίου 2017

Ο Παράδεισος του Καζαντζάκη

  Αλήθεια έχετε διαβάσει ποτέ τι έχει γράψει γι τη Νάξο ο Νίκος Καζαντζάκης; Μέσα από την εργασία της Μαρίας Ξεφτέρη (φιλολόγου) παρακολουθούμε σκέψεις και αναφορές πάνω στη Νάξο διά χειρός … του μεγάλου κρήτα συγγραφέα 
«Αν ο Παράδεισος ήταν στη γη, θα ήταν εδώ», έγραψε ο μεγάλος λογοτέχνης Νίκος Καζαντζάκης όταν επισκέφθηκε το νησί της Νάξου. Και δεν είχε άδικο. 
Για δύο χρόνια φιλοξενούμενος στις Εγγαρές έζησε μοναδικές στιγμές και έφτασε στο σημείο να γράψει «Γλύκα μεγάλη είχε το νησί ετούτο, ησυχία πολλή, αγαθά τα πρόσωπα των ανθρώπων, σωροί τα πεπόνια, τα ροδάκινα, τα σύκα κι η θάλασσα ήρεμη. (...) 
Για τον μεγάλο κρήτα συγγραφέα αυτά τα δύο χρόνια ήταν ένα μεγάλο σχολείο. Φοίτησε βέβαια και στη Γαλλική Σχολή στο Κάστρο της Νάξου που τον βοήθησε σημαντικά να ωριμάσει τόσο ως άνθρωπος αλλά και ως συγγραφέας. Και το αποτέλεσμα ένα καταπληκτικό βιβλίο, «Αναφορά στον Γκρέκο» που εκτός από αυτοβιογραφική ιστορία, ένας ύμνος για τη Νάξο… 
Φέτος είναι το έτος Καζαντζάκη. Και η Νάξος με έναν ξεχωριστό τρόπο για γιορτάσει αυτή τη χρονιά… Περισσότερο τις επόμενες ημέρες. 
Μέχρι τότε, μπορεί να διαβάσετε την εργασία (ομιλία) της Μαρίας Ξεφτέρη - φιλόλογος – γλωσσολόγος – με τίτλο τίτλο: «Σφαγή – Νάξος – Λευτεριά. Η Νάξος του Νίκου Καζαντζάκη μέσα από το μυθιστόρημά του Αναφορά στον Γκρέκο».
Η κάθε λέξη είναι σκληρότατο τσόφλι που κλείνει μέσα του μεγάλη εκρηχτικιά δύναμη· για να βρεις τι θέλει να πει πρέπει να την αφήνεις να σκάζει σαν οβίδα μέσα σου και να λευτερώνει έτσι την ψυχή που φυλακίζει.
Νίκος Καζαντζάκης, Αναφορά στον Γκρέκο,
Εκδόσεις Ελ. Καζαντζάκη, Αθήνα, 19653, σελ. 108.

Σφαγή –Νάξος –Λευτεριά: Θα μπορούσε κανείς να αναρωτηθεί αν αυτές οι τρεις λέξεις σχετίζονται μεταξύ τουςκαι, αν ναι, με ποιον τρόπο. Αποτελούν τους τίτλους μιας ακολουθίας κεφαλαίων2στο βιβλίο τουΝίκουΚαζαντζάκη Αναφορά στον Γκρέκο·μιας ακολουθίας που εκ πρώτης όψεως δεν διακρίνεται για τη συνεκτικότητά της. Πιστεύω όμως ότι γρήγορα ένας αναγνώστης μπορεί να ανακαλύψει τις προθέσεις του συγγραφέα και να κατανοήσει πώς ανάμεσα σε δύο λέξεις, τη «σφαγή» και τη «λευτεριά»,πουόπως μας λέει ο